2006

Reisverslag 2006

Stichting Pater Bruno, Mozambique
VanafJohannesburg vertrekken wij via Nelspruit richting de grens. Tussen Nelspruit en de grens komen we veel
plaatsen tegen met een Nederlandse naam, zoals Alkmaar, Schagen en Middelburg. Het passeren van de grens
tussen Zuid-Afrika en Mozambique is een avontuur op zich. Er moeten erg veel papieren ingevuld worden.
Ook voor de huurauto, want die moet officieel uitgevoerd en later weer ingevoerd worden. Het krioelt er van de
mensen en het is overal een rommel en een bende. Volgens Hans is er al veel verbeterd ten opzichte van vroeger, omdat de arme bevolking er nu niet meer mag komen om handel te drijven. Er was voorheen geen doorkomen aan. ’s Avonds kwamen we aan in ons hotel in Maputo, waarvandaan we de volgende morgen weer vroeg vertrokken. We konden niet naar het hotel in Inhambane en zouden voorbij de Pater rijden naar het plaatsje Vilankulo, volgens Hans 1,5 uur verder rijden dan Morrumbene. Sinds de vorige reis is de tweebaansweg door het land wel verbeterd en ligt er betonasfalt op.

Tijdens de rit door Mozambique zijn de volgende dingen ons opgevallen:

• Langs de weg wonen overal mensen in kleine rieten hutjes.

• Er lopen heel veel mensen langs de wegen; de mensen gaan overal lopend naartoe.

• Je ziet veel mensen lopen met een emmer of jerrycan water op hun hoofd. Altijd vrouwen en kinderen.

• De grond is zanderig en arm.

• Veel kleine stukjes grond die de mensen ingeplant hebben met maïs en mandioca.

• Langs de weg wordt veel hout verkocht en ook houtskool. Hout in bundels en houtskool in grote zakken.

• Er worden veel mensen vervoerd achter in de bak van pick-ups. Soms zitten er wel 20 of nog meer in. De prijs van dit vervoer is lager dan met de bus.

• Minibusjes en pick-ups verzorgen voor een groot gedeelte het openbaar vervoer.

• De wat grotere bussen worden boven op het dal boven op het dak vervoerd.

• Overal langs de weg wordt er wel iets verkocht: hout, mango’s enz.

• De vrouwen doen het werk, ook op het land

• De mensen zijn heel vriendelijk en zwaaien altijd terug, vaak met een brede lach.

We moesten een flinke afstand afleggen en reden daarom flink door, wat wel een bekeuring voor te hard rijden opleverde. Naast een flinke uitbrander van de politie kregen we een boete van 1.000.000 Metikas, omgerekend € 40,-.
We kwamen pas laat in Vilankulo aan. Vanaf Morrumbene was het geen 1,5 uur rijden zoals Hans zei, maar 3,5 uur. Niet alleen de afstand bleek veel groter, een gedeelte van de weg was ook nog eens erg slecht begaanbaar door de enorme hoeveelheid gaten in het wegdek. De volgende morgen gingen we om 7.00 uur ontbijten om daarna te vertrekken richtingMorrumbene, het dorp van pater Bruno. Door de grote afstand en de slechte weg kwamen we pas om twee uur ‘s middags aan. Mama Lourdes verwelkomde ons en wekte de pater, die zijn middagdutje aan het doen was. We werden met open armen door hem ontvangen. Nadat we eerst een kop koffie hadden gedronken, liet hij ons het dorp zien en gingen we op weg naar zijn project aan de rand van het dorp. Tijdens de rit viel ons op hoe enorm populair de pater is in het dorp.

Het project bestaat uit meerdere gebouwen. Er staat een houtzagerij en een timmerfabriek, evenals een gebouw met een kooklokaal, een naailokaal en een klas voor computerlessen en een grote zaal waar allerlei activiteiten georganiseerd worden, zoals toneel, dansen en andere bijeenkomsten. Op een open stuk grond worden nog
mango’s gekweekt. De stroom wordt gemaakt door een aggregaat met een grote Deutz dieselmotor. Met deze
stroom pompt hij ook water vanuit een 72 meter diepe put in een grote tank. Vanuit de tank loopt er weer een grote
leiding naar het dorp en daar kunnen mensen water tappen (20 liter per persoon per dag).

- In de timmerfabriek krijgen de mensen een opleiding van 1 jaar. Ze zijn gestart met veertien mannen en er zijn
er nu nog elf over, ’s Morgens krijgen ze theorie en ’s middags praktijk. Er worden o.a. tafels, stoelen, kasten, schoolbanken, kozijnen en nu ook bijenkasten gemaakt. Gefinancierd door de EEG wil men 4000 bijenkasten laten maken. Pater Bruno vindt dit wel erg veel en produceert voorzichtig kleine aantallen. Met deze bijenkasten wil men de mensen in het land leren honing te produceren in de bossen. Als de mensen slagen voor de timmercursus krijgen ze gereedschap mee (3 zagen, een winkelhaak, een duimstok, een boor en een schaaf) en kunnen dan in hun eigen dorp direct aan het werk.

-Er worden computerlessen gegeven waar acht jonge mensen tegelijkertijd les krijgen. De mensen kunnen daarna gaan werken in hotels of b.v. bij de gemeente of andere overheidsinstanties.

- Twee keer per jaar wordt er een naaicursus gegeven, waarbij de vrouwen drie keer per week les krijgen. Aan het einde van de cursus krijgen de vrouwen de naaimachine mee naar huis.

- Ook is er nog een soort huishoudschool waar de vrouwen leren koken en waar andere dingen op het gebied van huishoudkunde geleerd worden, zoals hygiëne en het opvoeden van kinderen. Het timmergereedschap en de naaimachines die de pater met de mensen meegeeft worden gesponsord door verschillende bedrijven in Italië.

Nadat wij dit allemaal gezien hadden, gingen we eerst macaroni eten bij Mama Lourdes. Vervolgens gingen we op weg naar het tuin bouwproject van de pater. Eerst passeerden we nog de kokosoliefabriek die met Nederlands ontwikkelingsgeld gebouwd is (PSOM). Alles is verroest en overwoekerd door onkruid. Na een tocht door de bossen kwamen we aan bij de kwekerij. De kwekerij is nu ongeveer 10 ha groot, met ca. 4 ha sinaasappelen en lychees, 3 ha ananas, 3 ha mango en 1 haeucalyptusbomen. De sinaasappelbomen waren niet zo geweldig gegroeid. De grond iser erg zanderig en arm en ook krijgen de bomen geen of te weinig kunstmest. De bomen moesten duidelijk mest hebben.
Deze tijd van het jaar geven de ananassen geen vruchten. We vonden er één, die Hans uiteraard direct van de pater kreeg. Op dit moment worden er 30.000 ananasplanten gekweekt. Tussen de ananassen zijn struikjes geplant die een soort peulen produceren. De zaden uit deze peulen worden verkocht aan Indiërs die dit als voedsel gebruiken. Het blad van de struiken wordt geplukt en aan de konijnen gevoerd.

Op de kwekerij is de pater een jaar geleden een konijnenfokkerij gestart en ook heeft hij varkenshokken gebouwd
om varkens te houden. Hij is gestart met vier zeugen en een beer. De varkenshokken waren nog nieuw en natuurlijk moest Hans een van de hokken proberen. Naast het produceren van vlees wordt er nu ook mest geproduceerd voor de kwekerij. In één jaar tijd heeft hij een paar honderd konijnen gefokt. Regelmatig geeft hij ook konijnen aan de mensen, zodat die hier zelf mee kunnen fokken. In tijd van zes maanden is een jong uitgegroeid tot een eetbaar konijn.

Nieuw was ook de visvijver die pater Bruno had aangelegd en waar hij nu vissen aan het kweken was. Totaal werken er momenteel acht mensen op het tuinbouwproject, waarvan zes mensen op het land werken en twee mensen de trekker en de machines bedienen. Per jaar betaalt hij tussen € 8.000,= - € 8.500,= aan salarissen. Verder heeft hij nog kosten voor diesel voor de trekker en de pompen en ook nog voor andere materialen. Tijdens het bezoek waren de mensen heel erg blij en vriendelijk voor ons. De pater had hen uitgelegd dat de mensen die op bezoek kwamen geld gaven voor opbouw en ontwikkeling van het tuinbouwproject. Hierdoor hadden zij werk en kon de pater hun salaris betalen.

We feliciteerden de pater en gaven aan dat hij trots mocht zijn op deze kwekerij. Daarna gingen we weer terug naar de woning van de pater. We dronken nog wat en namen de tijd om een aantal zaken van het tuinbouwproject te bespreken. Oktober 2006 zit de pater al negen jaar in Morrumbene. Begin 2005 is er een ingenieur uit Italië als vrijwilliger bij hem komen werken en deze man heeft hem veel geholpen. Helaas voor de pater heeft hij nu verkering gekregen met een meisje uit Mozambique en gaat binnenkort trouwen. Daarna zal hij waarschijnlijk wel weg gaan, omdat pater Bruno hem geen salaris kan betalen. Hij hoopt dat er weer een nieuwe vrijwilliger zal komen.

Er was nu ook een nieuwe pater uit Italië bijgekomen, pater Pedro. Pater Pedro is van dezelfde orde als pater Bruno. Pater Pedro lag nu ziek op bed, want hij was gestoken door een soort teek en was er erg ziek van geworden. Pater Bruno was wel erg blij met de assistentie van pater Pedro, want zijn taak was behoorlijk zwaar. Dat verbaast ons iets, want als wij zien wat pater Bruno in die negen jaar ontwikkeld en gebouwd heeft, nemen wij ons petje daarvoor af. Heel emotioneel bedankte pater Bruno ons voor alles wat wij voor zijn parochie deden, waarna wij op hartelijke wijze afscheid namen van pater Bruno en pater Pedro. We gingen met een goed gevoel weer op weg. Het was alweer donker en we moesten nog ruim een uur rijden naar Inham bane. Na de overnachting gingen we de volgende dag weer op weg naar Zuid-Afrika. Dit was wederom een hele lange dag rijden. De grensovergang was ook nu weer een avontuur op zich. Toen wij in Nelspruit aankwamen hadden wij er inmiddels 2400 km op zitten: 1 800 km in Mozambique en 600 km in Zuid-Afrika.

Een enorme reis, maar absoluut de moeite waard.

Rekeningnummer: 108524957 Rabobank te Boskoop, t.n.v. Stichting Pater Bruno