2016

Reisverslag februari 2016

Het laatste bezoek aan Mozambique, aan de missiepost in Morrumbene, was in februari 2012. Door het ongeval van Hans in januari 2014, was het voor hem in 2014 en 2015 niet mogelijk om te reizen. Eind 2015 heeft Hans een pittige operatie ondergaan en is het uiteindelijk gelukt zijn gezondheidsproblemen op te lossen. Begin 2016 kreeg Hans het nieuws dat alles goed was en dat hij weer kon gaan reizen. Maart 2016 werden de plannen gemaakt om na vier jaar weer een keer naar Morrumbene te gaan. Gedurende deze periode, werden wij wel regelmatig door Pater Bruno en later door pater Pedro, via e-mail op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen. Pater Bruno had de missiepost in Morrumbene op 5 mei 2014 wegens gezondheidsproblemen verlaten. In het vorige verslag schreven wij al dat Pater Bruno een zware hartoperatie had ondergaan in oktober 2010. In 2013 mailde Pater Bruno ons dat het werken in Mozambique voor hem steeds zwaarder werd en dat hij steeds meer problemen met zijn gezondheid kreeg. Naast de problemen met zijn hart had hij ook zwaar diabetes en moest daarom ook veel medicijnen slikken. Letterlijk en figuurlijk had hij tropenjaren gedraaid in Mozambique.

April 2014 ontvingen wij een mail dat hij terug zou gaan naar Italië. Hij gaf aan dat hij alles gedaan had wat mogelijk was en dat hij al zijn kracht en energie gegeven had. In deze mail liet hij ons weten:“Op 5 mei ga ik voorgoed terug naar mijn land Italië. Met heel mijn hart dank ik jullie voor alles wat jullie gedaan hebben in mijn missie in Morrumbene. Ik ga ervan uit dat jullie hulp niet verbonden was aan mij als persoon, maar aan de mensen van Morrumbene en hoop dat jullie hulp niet zal stoppen door mijn vertrek. Want hier gaat alles gewoon door. Pater Pedro zal mijn werk voortzetten en er komt een nieuwe pater bij.”

Na een periode van rust liet pater Bruno weten dat hij pastoor was geworden van twee parochies in Italië. In augustus 2015 liet hij nog weten: “Ik voel me goed waar ik ben, maar ik mis Afrika. Ik heb het gevoel dat ik veel nuttiger kan zijn op een missie. Maar ik moet rustig aan doen en leef op medicijnen. Ik denk nog altijd met veel sympathie aan jullie terug. Ik heb genoten van de interesse die jullie toonden in wat wij aan het doen waren en dat jij daar altijd aantekeningen van maakte. Ik herinner me nog de discussie die jullie voerden met de groep jongeren van Morrumbene. Ze spraken maar een paar woorden Engels, maar jullie zorgden ervoor dat zij zich belangrijk voelden met wat zij in onze missie deden ” Een paar keer per jaar stuurt Pater Bruno ons nog een e-mail om te laten weten hoe het met hem gaat.

In maart 2016 vroegen wij Pater Pedro of het voor hem mogelijk was, dat Hans en Ton een bezoek aan hem zouden brengen. Hij liet ons weten dat we hartelijk welkom waren en dat hij ernaar uitkeek om weer bij te praten. Hij dankte ons hartelijk voor de jaarlijkse financiële ondersteuning, samen met al diegenen die door middel van donaties iedere keer opnieuw helpen.

“Met uw hulp kunnen we verschillende initiatieven nastreven en dank daarom ook uit naam van alle mensen die profiteren van jullie hulp.

Naastdefinanciëlehulp,geeftjulliebelangstelling ookveelmorelesteun.Voormijpersoonlijk ishet een aanmoediging om met veel enthousiasme door te gaan met al het goede werk hier ”

De tickets werden gekocht en we zouden 10 november 2016 naar Johannesburg vliegen.

Er rustte blijkbaar geen zegen op deze reis. Hans moest in oktober een kleine operatie ondergaan. Na deze operatie kreeg hij een ernstige infectie in zijn oude wond en kon hierdoor niet meer reizen. Dit was uiteraard een enorme teleurstelling voor hem. Hij had er zo naar uitgekeken om eindelijk weer een keer zijn project in Mozambique te bezoeken. De ticket van Hans kon gelukkig overgenomen worden. Stefan de Frankrijker ging voor Hans in de plaats mee op reis. Opnieuw kwam er een kink in de kabel. Op dinsdag 8 november overleed Tons schoonmoeder en hierdoor kon ook hij op 10 november niet naar Afrika reizen. Na de begrafenis is Ton zondag 13 november naar Johannesburg gevlogen. Hierdoor kon de geplande reis naar Mozambique toch nog doorgaan.

Op maandagmorgen 14 november gingen we met zijn drieën op pad. We reisden samen met een goede kennis uit Zuid-Afrika, Ludwig Smidt, die Hans een paar jaar geleden aangeboden had, met zijn auto, samen met ons naar Morrumbene te reizen. De eerste dag reisden we naar Maputo. De grensovergang was weer een hele belevenis.

Dinsdag reisden we naar Barra Lodge, zodat we woensdag op pad konden gaan naar Morrumbene.

Woensdagmorgen 16 november kwamen we aan bij de missiepost in Morrumbene. We werden hartelijk ontvangen door Pater Pedro, Pater Franice een collega pater ( een pater uit Mozambique) en Diamantino, de assistent van de paters. Hij is een jongeman van 24 jaar die de paters al vele jaren helpt en bij de missie in dienst is. De laatste jaren was Diamantino aanwezig bij onze bezoeken. Voor ons belangrijk omdat hij Engels spreekt en kunnen met hulp van hem op een redelijk goede manier communiceren. Helaas was deze week de zomervakantie begonnen en waren er geen kinderen aanwezig op de school. De kinderen hebben totaal twee maanden zomervakantie. De kinderen komen voor de kerst nog wel een aantal dagen terug omdat er dan een kamp is en veel festiviteiten voor de kerst worden georganiseerd voor ca 300 – 400 kinderen in de leeftijd van 2-6 jaar en voor ca. 1.000 kinderen van 7- 16 jaar. Om dit te organiseren helpen 120 jongeren van 16 jaar en ouder die hiervoor een cursus gehad hebben. Iedere groep wordt begeleid door twee van deze jongeren.

We gingen eerst de kleuterschool bekijken. Direct kwamen er de drie nonnen bij die de verantwoording hebben over de kleuterschool. Zuster Beatrice, een Braziliaanse non is de directrice van de school. Vol trots lieten ze ons de klaslokalen en andere lokalen zien. Totaal zitten er 300 kinderen op de school en geven er achttien onderwijzeressen les. Sinds februari 2016 hebben ze ook een nieuwe kleuterschool geopend in een andere community, Furvela, op een half uur rijden afstand. Hier zitten nu vijftig kinderen op en geven er drie onderwijzeressen les. Na de rondleiding gaven we de nonnen alle spullen die we van Elly en Trudie meegekregen hadden voor de kinderen. Tassen vol met pennen, stiften, kleurpotloden, schriften etc. en ook springtouwen. De nonnen waren sprakeloos en bedankten ons hartelijk, want hier konden ze weer mooie dingen mee doen en kinderen blij mee maken. Ludwig Smidt vertelde nog “ik zal nooit vergeten om de vreugde van de zusters op hun gezicht te zien” Hierna bespraken we met Pater Pedro buiten onder een boom de ontwikkelingen van de laatste jaren. Daarna stond de gebruikelijke lunch weer klaar: spaghetti met gebraden kip, weer verzorgd en klaargemaakt door mama Lourdes.

Tijdensde lunch was er gelegenheid met elkaar te praten over allerlei ontwikkelingen, problemen en zorgen van de missiepost. Het was ons al opgevallen dat Pater Pedro de werkzaamheden van Pater Bruno op geweldige wijze voortzet. Hij is wat minder ondernemend dan Pater Bruno, maar hij zorgt wel dat hij op een goede manier bezig is met alle ontwikkelingen en zorgt ook voor een actieve gemeenschap.

Het dorp Morrumbene heeft 7.000 inwoners, maar in het totale district wonen 124.000 mensen, veelal in kleine dorpjes. Het totale verzorgingsgebied voor de missie omvat 70.000 mensen, die regelmatig bezocht worden. Hiervoor moet veel gereisd worden.

De economische situatie is op dit moment niet goed in Mozambique. Met name eten is heel veel duurder geworden. De prijs van rijst is meer dan verdubbeld, van 1250 Metical voor 50 kg, naar 2300 Metical. Dit heeft meerdere oorzaken:

• Allereerst de droogte in Oost-Afrika.

• Er zijn ook problemen in de regering. De oppositie accepteert de in 2014 gekozen president niet. Hierdoor vechten er soldaten in het noorden van het land, waardoor de levering van rijst stagneert.

• Een derde probleem is dat door malversaties van de minister van defensie, de Wereldbank de hulp aan Mozambique opgeschort heeft. Hierdoor is de waarde van de Metical in een half jaar 30 % gedevalueerd, waardoor de import veel duurder geworden is.

Pater Bruno heeft de missiepost Morrumbene geweldig goed opgetuigd en de organisatie vraagt veel steun en aandacht. Totaal werken er nu 52 mensen waarvan ongeveer de helft onderwijzers en onderwijzeressen. Gelukkig wordt de missie door veel partijen financieel gesteund. Ze hebben veel financiële hulp en sponsors uit Italië. Een van deze mensen betaalt al meerdere jaren het eten van de kinderen die op de scholen zitten. De ouders hebben geen of niet veel geld en naar rato van wat mogelijk is, geven ze een kleine bijdrage voor het eten. Ze zijn ook ontzettend blij met de jaarlijkse bijdrage van Stichting Pater Bruno / Hans Stolk. Met dit geld kunnen er meerdere projecten voor de scholen van de kinderen uitgevoerd worden en het wordt ook gebruikt voor de vakcursussen die gegeven worden in de vestiging Capelinha.

De timmeropleiding is in 2016 niet gegeven vanwege allerlei regels van de overheid. Ze hebben nu weer toestemming gekregen en de cursus gaat 2017 weer starten. Er zijn in 2016 weer tien vrouwen geslaagd voor de naaicursus. Deze cursus duurt zes maanden en start in april. Oktober moeten de mensen examen doen en als ze slagen krijgen ze de naaimachine mee. De cursus informatica duurt drie maanden. Hiervan krijgen de mensen twee dagen theorie en één dag praktijk, door te werken op de computer. Totaal zijn er twaalf computers in het leslokaal. Per cursus worden er elf mensen opgeleid en in 2016 zijn er 33 mensen geslaagd voor de opleiding. Verder verdient de missiepost ook geld door zelf te produceren en producten te verkopen. Onder andere ook door de verkoop van Mango’s. In 2015 hebben ze tachtig ton Mango’s verkocht op de markt rondom Morrumbene.

Op de kwekerij die wij voor Pater Bruno opgestart hebben in 2003 en waar we later hebben moeten besluiten er door omstandigheden mee te stoppen, zijn alle Mangobomen blijven staan. Deze bomen gedijen wel goed in het klimaat en zijn nu grote bomen, die volop in productie zijn. Van de vruchten die niet verkocht kunnen worden, maken de vrouwen jam en chutney, wat ook weer verkocht kan worden. Verder werken ze ook samen met een bedrijfje dat fruit kan drogen en dit product verkopen ze ook weer. Helaas is de productie in 2016 niet hoog in verband met de extreme droogte. Verder produceren ze in de timmerfabriek/houtzagerij op aanvraag meubels, schoolbanken, tafels en stoelen. Ze maken op dit moment voor 200 kinderen tafels en stoeltjes voor een school in Inharrime. Voor de basisschool daar maken ze ook schoolbanken. Dit wordt betaald en gesponsord door een gepensioneerde man uit Italië.

Na de lunch gaan we met Pater Pedro en Diamantino naar de andere kant van het dorp, de vestiging Capelinha bezoeken. Hier staat het schoolgebouw met de klassen voor het voortgezet onderwijs, de houtzagerij en de timmerfabriek. Voor de school was het vakantie, maar in de houtzagerij en timmerfabriek werd er volop gewerkt. Het is heel interessant om te zien dat jonge mensen die de timmeropleiding hebben gevolgd hier alle meubels maken. Ze zetten ze netjes in elkaar en daarna schuren en lakken ze ze voor aflevering. Vol trots laten ze dit aan ons zien. Na dit bezoek moeten we snel terug naar de hoofdvestiging en de kleuterschool. Speciaal voor ons hebben veertien onderwijzeressen van de kleuterschool hun vakantie onderbroken om zich aan ons te presenteren. Ze komen ons vertellen wat ze allemaal realiseren; wat ze doen, hoe ze het doen en wat ze de kinderen weten te leren.

Deze onderwijzeressen hebben allemaal een opleiding gehad op de universiteit van Maxixe. Er zijn zes klassen met vijftig kinderen, verdeeld in groepen kinderen van 3, 4 en 5 jaar oud. Iedere leeftijd krijgt zijn eigen lesprogramma. Voor iedere klas van vijftig kleuters zijn er drie onderwijzeressen.

Stichting Pater Bruno

Rekeningnummer: 108524957